Brussel, 26 januari 2009 – De Orde van Vlaamse Balies, die alle Vlaamse advocaten groepeert, vroeg 8800 advocaten of zij de huidige crisis in hun dagelijkse praktijk merken. De resultaten worden vanavond bekendgemaakt in de nieuwjaarstoespraak van voorzitter Jo Stevens. Opvallend is dat het aantal zaken op dit ogenblik niet terugloopt. Dit verbaast niet, want hun cliënten worden geconfronteerd met de economische crisis en hebben meer dan ooit juridische hulp en bijstand nodig om de effecten ervan de baas te kunnen. De voorzitter pleit voor een maximale inzet van de advocatuur.

Vragenlijst

De Orde van Vlaamse Balies stuurde midden januari naar alle 8800 Vlaamse advocaten een vragenlijst over het effect van de crisis in hun dagelijks werk, nl. over het aantal nieuwe zaken, de omzet en aard van de gevraagde dienstverlening. 1165 advocaten vulden de vragenlijst in, meer dan een achtste van het aantal Vlaamse advocaten (749 mannen1 en 376 vrouwen). Het gaat om een nulmeting. Het effect van de crisis op het beroep zal opgevolgd worden om langetermijnconclusies te trekken. Enkele feiten en conclusies

a) Werkdruk en aard van de zaken

- Het aantal nieuwe zaken loopt op dit ogenblik niet terug.

- De overgrote meerderheid behandelt dezelfde soort zaken dan voor de crisis (812 of 70%). De dienstverlening blijft allesomvattend, zowel advies als procedures. Het is zeer duidelijk dat cliënten niet vragen om lopende procedures te stoppen (938).

- Eén op zes advocaten geven aan sinds de crisis een ander soort zaken te behandelen, met name van particulieren en ondernemingen die getroffen zijn door de crisis.

oEr is duidelijk meer werk met dossiers die te maken hebben met invordering van onbetaalde facturen en schulden.
oEr worden ook meer procedures gevoerd in crisisgebonden dossiers, zoals de gevolgen van verbreking van contracten.
oHerstructureringen (o.a. ontslagproblematiek) zitten in de lift.
oMeer dan voordien komen dossiers i.v.m. ondernemingen en ondernemers in moeilijkheden (faillissementen, gerechtelijke akkoorden en collectieve schuldenregeling) bij advocaten terecht.

De Orde van Vlaamse Balies wijst erop dat de advocaat gevormd is om zowel de problemen van de schuldeiser als die van de schuldenaar te behandelen.

Het is belangrijk voor de schuldeiser om zo vlug mogelijk en op een efficiënte wijze wanbetalingen aan te pakken, omdat de ervaring leert dat dit een duidelijk effect heeft op de kans op een reële inning van de schuld. Is een minnelijke regeling niet mogelijk, dan kan de advocaat de zaak voor de rechtbank brengen die in de meeste gevallen snel uitspraak doet.

In tijden van een stijgend aantal faillissementen ten gevolge van wanbetaling is deze boodschap des te actueler.

Als schuldenaar is het vaak belangrijk om met de hulp van een advocaat een afbetalingsplan of kredietlijn te kunnen onderhandelen en op die wijze financiële ademruimte te creëren en zo een faillissement of overmatige schuldenlast te vermijden.

Zowel bedrijven die afvloeiingen doorvoeren als de werknemers hebben meer dan ooit nood aan advies en begeleiding omtrent hun situatie. De advocaat zoekt naar een oplossing op maat en weet wat haalbaar is, in onderhandelingen of voor de rechtbanken.

In dit verband wijst de Orde van Vlaamse Balies op het belang van een tijdige raadpleging van een advocaat om aldus in de mate van het mogelijke een minnelijke regeling na te streven en procedures te vermijden. De advocaat is hiervoor de onafhankelijke vertrouwenspersoon.


b) Financiële impact voor de cliënten in hun relatie met de advocaat

Uit de peiling blijkt dat iets meer dan de helft van de respondenten vaststelt dat de erelonen sinds enkele maanden minder vlot betaald worden. In dezelfde lijn ligt de vraag van cliënten om de erelonen in schijven te mogen betalen. Deze vaststelling heeft echter geen invloed op de dienstverlening. Ook in crisistijden blijven advocaten hun cliënten bijstaan. De Orde herinnert eraan dat een transparante communicatie tussen cliënt en advocaat over de wijze waarop en wanneer erelonen berekend en gevraagd worden noodzakelijk blijft. Besparen op advies en bijstand is geen optie.


Algemene conclusie

Voorzitter Stevens wijst er in zijn nieuwjaarstoespraak op dat de advocatuur zich moet aanpassen aan de realiteit en haar inzet moet maximaal moet zijn. Pro Deo-werk (juridische tweedelijnsbijstand) zal toenemen. De advocaat zal ondernemingen en mensen in moeilijkheden moeten begeleiden. Een volwaardige en fiscaal aftrekbare rechtsbijstandsverzekering moet er eindelijk komen. De class action zal onverwijld ingevoerd moeten worden. De Orde werkt daarom aan nieuwe initiatieven om de burgers, de consumenten van recht en onrecht, beter bewust te maken van hun rechten.